Zadbaj o zdrowie i pozbądź się smogu z domu

Czy wiesz, że źródłem jeszcze bardziej szkodliwych substancji może być powietrze, którym oddychasz?

Skład i szkodliwość smogu

Smog to słowo, które słyszał chyba każdy, ponieważ od kilku lat mówi się o tym, że Polska jest jednym z najbardziej zanieczyszczonych krajów świata. Z raportu WHO wynika, że to właśnie w naszym kraju znajdują się 32 z 50 miast o najgorszej jakości powietrza. Temat smogu porusza się najczęściej w okresie jesienno-zimowym, gdyż problem jest szczególnie nasilony w sezonie grzewczym. Mimo to nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, w jaki sposób składniki smogu oddziałują na organizm człowieka. Smog jest mieszaniną zanieczyszczeń, wśród których znajdują się pyły zawieszone, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) oraz tlenki azotu, siarki i węgla.

Szczególnie groźne dla zdrowia są pyły zawieszone PM2,5 i PM10. Aby zrozumieć ich szkodliwość, należy zwrócić uwagę na rodzaj i wielkość tworzących je cząsteczek. W pyłach zawieszonych znajduje się mieszanina substancji organicznych i nieorganicznych. Nierzadko zawarte są w nich substancje toksyczne, np. metale ciężkie i dioksyny. Zgodnie z nazwą pył PM10 tworzą cząsteczki o średnicy poniżej 10 μm, natomiast pył PM2,5 - poniżej 2,5 μm. Dla porównania warto wspomnieć, że ziarenko piasku ma wielkość 90 μm. Mikroskopijne rozmiary pozwalają pyłom zawieszonym wnikać do górnych dróg oddechowych, oskrzeli i płuc.Pierwsze objawy ich obecności to kaszel, stany zapalne, zadyszka i trudności z oddychaniem. Długotrwała ekspozycja na takie zanieczyszczenia zwiększa prawdopodobieństwo chorób nowotworowych (szczególnie płuc), jak również zawału, ponieważ pyły zawieszone przenikają też do układu krwionośnego. W przypadku kobiet ciężarnych kontakt ze skażonym powietrzem może przyczynić się do przedwczesnego porodu oraz niskiej masy urodzeniowej i wad wrodzonych u dziecka. Dopuszczalny poziom pyłu PM10 wynosi 50 µg/m3, natomiast norma dla pyłu PM2,5  jest dwukrotnie niższa. Normy te są często przekraczane, szczególnie w okresie grzewczym.

Poważne zagrożenie stanowią również WWA, a zwłaszcza benzen i benzopiren, które wykazują działanie rakotwórcze. Pierwszymi objawami ich podwyższonej obecności w powietrzu mogą być bóle głowy, podrażnienia skórne, zmęczenie, nerwowość i obniżenie odporności. Benzen i benzopiren mają zdolność kumulacji w tkance tłuszczowej, co zwiększa ryzyko wystąpienia związanych z nimi chorób. Zgodnie z danymi zgromadzonymi przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska w 2014 r. dopuszczalny poziom benzopirenu był przekroczony w 98% stacji pomiarowych, znajdujących się w Polsce. W Unii Europejskiej norma dla niego została ustalona na 1 ng/m3.

O złym oddziaływaniu smogu na skórę pisała kosmetyczka z Bielska-Białej, Magdalena Jaglarz w artykule pt. "Smog zabiera zdrowie i urodę. Zobacz 14 antysmogowych porad".

Jak uchronić się przed smogiem?

Wśród zaleceń dotyczących prawidłowego postępowania w czasie smogu można znaleźć poradę, aby wychodzić z domu wyłącznie w sytuacjach, w których jest to konieczne. Mogłoby się wydawać, że oznacza to, iż smog stanowi zagrożenie jedynie wtedy, gdy poruszamy się po mieście. W rzeczywistości skażone powietrze jest obecne także we wnętrzu Twojego domu. Zanieczyszczenia dostają się do środka podczas wietrzenia mieszkania, ale także na skutek istniejących w budynku nieszczelności. Jedynym sposobem na wyeliminowanie ich z domu są oczyszczacze powietrza. To urządzenia wyposażone w filtr lub system filtrów pochłaniających poszczególne rodzaje zanieczyszczeń.

Domowe oczyszczacze powietrza usuwają składniki smogu, a także bakterie, wirusy i alergeny takie jak kurz lub sierść. W walce z pyłami zawieszonymi sprawdza się w szczególności filtr HEPA, dlatego posiada go większość produkowanych obecnie urządzeń i to właśnie one dominują w rankingu oczyszczaczy powietrza. W czasach II wojny światowej technologia HEPA umożliwiała usuwanie cząsteczek pyłów radioaktywnych, co jest najlepszym dowodem jej efektywności. WWA i tlenki najlepiej wyłapuje filtr z węglem aktywnym, tak więc oczyszczacz wyposażony w filtr węglowy i HEPA skutecznie eliminuje smog, a tym samym zmniejsza ryzyko wywoływanych przez niego chorób. Pamiętaj o tym, że nie musisz decydować się na zakup urządzenia za kilka tysięcy złotych, ponieważ tańsze modele również bardzo dobrze radzą sobie z zanieczyszczeniami znajdującymi się w powietrzu. Większość urządzeń wyposażonych jest w kilka poziomów intensywności filtracji, co pozwala dostosować szybkość oczyszczania do aktualnej jakości powietrza. Możesz także wybrać urządzenie z trybem automatycznym, które samodzielnie dopasuje temo filtracji do poziomu zanieczyszczeń. Taki tryb automatyczny ma na przykład oczyszczacz powietrza Milla Home AP302W.

^{Fot. Materiały zewnętrzne}